Κατά την αρχαιότητα τα μεγάλα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου συνδέθηκαν περισσότερο με τις απέναντι πόλεις τις Ιωνίας και λιγότερο μεταξύ τους. Στον μεσαίωνα και μετά την κατάκτηση τους από τους Γενουάτες, υπήρξε ουσιαστική σύνδεση μεταξύ τους. Κατά την επανάσταση έναντι στον οθωμανικού ζυγού επήλθε η πλήρη ενοποίηση με πρωτοπόρους τους Σαμιώτες και τους Ψαριανούς. Υπάρχουν 138 κάστρα, πύργοι και μοναστήρια σε 7 από τα νησιά της περιοχής. Η Χίος είναι το νησί με την πυκνότερη οχύρωση στην χώρα, με 77 κάστρα και πύργους. Τα κάστρα της Μύρινας, της Μυτιλήνης, της Μήθυμνας και της Χίου είναι τα σημαντικότερα.